9 Belge Atatürk’ten Yazdıklarım [ Prof.Dr. Afetinan ]

Spor ve Geçit Resimleri İçin

”Her ulus çocuklarının sıhhatli ve gürbüz olmaları için yaşadıkları bölgenin sıhhi şartlarını temin etmek, devlet halinde bulunan siyasi teşekküllerin en birinci ödevidir.   Ondan sonra en küçük yaştan en son yaşa yani insan ömrünün vasati süresince derece derece beden faaliyeti önemli yer tutar ve tutmalıdır da.   Beden hareketlerinde esas, nesilden nesile intikal (geçen) eden…

Çok Partili Sistem Üzerine

”İnsanların tarihten alabilecekleri mühim dikkat ve intibah (uyanış) dersleri; bence devletlerin umumiyetle siyasi müesseselerin teşekküllerinde, bu müesseselerin mahiyetlerini tebdilde (değiştirmede) ve bunların inhilâl (dağılma) ve inkırazlarında (yıkılışlarında) müessir olmuş olan sebepler ve âmillerin tetkikinden çıkan neticeler olmalıdır. Mesela, Osmanlı İmparatorluğu’nun doğmasını mucip olan (gerektiren) sebep ve âmillerin tetkikinden çıkan netice, mühim olduğu gibi, bu imparatorluğun…

İçtimai Heyetin Yüksek Kıymeti ve Yenilmez Kuvveti Nedir ?

Bir içtimai heyette kıymet ve kuvvet onu kuran fertlerin kendilerini kıymet ve kuvvet telakki etmelerindendir. Ancak, bu gibi fertlerden vücut bulmuş olan içtimai heyetlerdir ki, yekpare kıymet kudret manzarası arz edebilirler.   Şüphesiz, ayrı fertlerin kıymet ve kuvveti olabildiği gibi, kıymetsizlik ve kuvvetsizliği de olabilir; bu gibiler daha ökül (mecmu) kıymetin ve kuvvetin içinde bulundukça…

Edebiyat Üzerine

”Osmanlı devrinde ve bugüne kadar geçen Cumhuriyet çağında ve bundan evvelki Türk kültürel çağlarında ve hatta bütün kültürlü medeni cemiyetlerde edebiyat denildiği zaman şu anlaşılır:   Söz ve manayı, yani insan dimağında yer eden her türlü bilgileri ve insan karakterinin en büyük duygularını, bunları dinleyenleri veya okuyanları, çok alakalı kılacak suretle söylemek ve yazmak sanatı.…

İlk Medeniyetler

”Beşeriyetin (insanlığın) taş devirlerini bir tarafa bırakalım. Maden devrinde muhtelif madenlerden, kemiklerden yapılan eserler her nevi aletler ve süs eşyaları idi. Çamurdan tuğla, çanak, çömlek ilk insanların yaptığı eserlerdendir. Hayvanları ehlileştirmek, onlardan muhtelif suretlerle istifade etmek, hayvanları sürüler halinde bulundurmak insanların ilk yaptıkları işlerdendir. Ziraat de böyledir. Bundan başka insanlar bulundukları mıntıkaya göre kerpiçten, tuğladan…

Tarihi Hadiselerin Amilleri Nelerdir ?

”Tarihi hadiselerin âmilleri başlıca siyasi, askeri, içtimai ve iktisadi olabilir. Ekseriya bu amiller karışık olarak tesirlerini gösterir. Şüphe yok ki, bütün bu amiller çok mühimdir. Fakat bence bir milletin doğrudan doğruya hayatıyla, yükselmesiyle, düşkünlüğüyle alakadar olan en mühim amil, milletin iktisadiyatıdır. Bu, tarihin ve tecrübenin tespit ettiği bir hakikattır. Bu hakikat bizim milli hayatımızda ve…

Kültür Ne Demektir ?

”Eğer cumhurreisi olmasam, maarif vekilliğini almak isterdim” demiştir. Atatürk kültürü de şöyle açıklamıştır:   ”Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli kültürdür. Bu sözü burada ayrıca izaha lüzum görmüyorum. Çünkü bu, Türkiye Cumhuriyeti’nin okullarında birçok vesilelerle eser halinde tespit edilmiştir.   Kültür; okumak, anlamak, görebilmek, görebildiğinden mana çıkarmak, intibah almak, düşünmek, zekâyı terbiye etmektir.   Yine insan, enerjisiyle ve…

Medeniyet Ne Demektir ?

”Medeniyetin ne olduğunu başka başka tarif edenler vardır. Bence medeniyeti harstan ayırmak güçtür ve lüzumsuzdur. Bu nokta-i nazarımı izah için hars ne demektir tarif edeyim:   a) Bir insan cemiyetinin devlet hayatında, b) Fikir hayatında, yani ilimde, içtimaiyatta (sosyal hayatta) ve güzel sanatlarda, c) İktisadi hayatta yani ziraatte, zanatta, ticarette, kara, deniz ve hava münakalâtçılığında…

Atatürk’ten Not Ettiğim Kısa Cümleler

İnsanların hayatına, faaliyetine hâkim olan kuvvet yaratıcılık (ibda) ve icat kabiliyetidir. 1930   Akıl ve mantığın halletmeyeceği mesele yoktur.   İnkılap (devrim).   Türk milletini son asırlarda geri bırakmış olan müesseseleri yıkarak yerlerine, milletin en yüksek medeni icaplara göre ilerlemesini temin edecek, yeni müesseseleri koymuş olmaktır. 1933   Cumhuriyet rejimi demek demokrasi sistemi ile devlet…