Bu çalısmada, on-onbir yaslarındaki çocukların saldırganlık
düzeylerini belirlemek amacıyla, Sosyal Ögrenme ve Bilissel Kuramı temel
alarak bir saldırganlık ölçegi gelistirilmistir. Çocuklara yönelik ölçek
gelistirme çalısmalarında, çocukların gelisim dönemi özelliklerinin göz
önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nedenle, bu çalısmada ölçekte
yer alan maddelerin mümkün oldugunca somut ve anlasılır olmasına dikkat
edilmistir. Ayrıca madde sayısı, çocukların sıkılmasını önlemek ve ölçege
karsı olumsuz tutum gelistirmelerini engellemek amacıyla, saldırganlıgın
ölçülmek istenen boyutunun en az maddeyle ölçülmesine dikkat edilmistir.
Saldırganlık ölçeginin geçerlik düzeyi, yapı geçerligi ve kapsam
geçerligi ile incelenmistir. Ölçegin kapsam geçerligi için, uzman kanılarına
basvurulmus, uzmanlardan gelen görüsler sonrasında gerekli düzeltmeler
yapılarak “ölçek gelistirme formu” hazırlanmıstır. Ölçegin yapı geçerligini
ortaya koymak amacıyla tekrarlanan faktör analizi sonuçları ölçegin
beklendigi gibi tek boyutlu oldugunu ortaya koymustur. Bu boyut; ““Çocugun
niyetli bir sekilde baskasına, nesnelere ve hayvanlara fiziksel zarar verme
boyutu” olarak tanımlanmıstır. Ölçegin kapsam geçerligiyle ilgili olarak her
bir maddeden elde edilen puanlar ile testin bütününden elde edilen puanların
karsılastırılması yöntemiyle elde edilen madde toplam korelasyonu
katsayıları .33 ile .65 arasında degistigi görülmüstür. Bir baska deyisle,
ölçekteki her bir maddenin ölçegin bütünüyle tutarlı oldugu görülmüstür.
Ölçegin saldırgan olan ve olmayan ögrencileri ayırdetme gücünü saptamak
için maddelerin ayırdedicilik özellikleri incelenmis, her bir maddenin istenen
düzeyde (.05) ayrıdedici oldugu görülmüstür.
Saldırganlık Ölçeginin güvenirligi iç tutarlılık katsayısı ve kararlılık
düzeyi saptanarak test edilmistir. Ölçegin Cronbach Alfa katsayısı .77 olarak
bulunmustur. Ölçegin kararlık düzeyi test-tekrar test yöntemi ile
hesaplanmıstır. iki uygulamadan elde edilen puanların karsılastırılması
sonucunda elde edilen korelasyon katsayısı .71 (p <.01) olarak
hesaplanmıstır. Hesaplanan geçerlik ve güvenirlik puanları, ölçegin 10-11
yaslarındaki çocukların saldırganlık düzeylerini belirlemek amacıyla
kullanılabilecegini göstermektedir.
Çocukların saldırganlık düzeylerinin belirlenmesi elbette ki onlara
verilecek olan, psikolojik danısma ve rehberlik hizmetlerini planlamak
açısından önemlidir. Bu nedenle, bundan sonraki arastırmalarda, benzer yas
grubu için saldırganlıgın birkaç boyutunu da kapsayan ölçek gelistirme
çalısmalarının alana katkı getirecegi düsünülmektedir.
KAYNAKLAR
AKMAN, Y. ve M. ERDEN, (2001).Egitim Psikolojisi, Gelisim-ÖgrenmeÖgretme,
Ankara: Arkadas Yayınevi.
BALCI, A., (2001). Sosyal Bilimlerde Arastırma-Yöntem, Teknik ve
lkeler, Ankara: Pegem Yayıncılık.
BÜYÜKÖZTÜRK, S., ( 2002). “Faktör Analizi : Temel Kavramlar ve Ölçek
Gelistirmede Kullanımı” Egitim Yönetimi Dergisi. 8,32, SS :470-483.
DODGE, Kenneth A., (1986). “A Social Information Processing Model of
Social Competence in Childeren”.Cognitive Perspectives on Children’s
Social and Behavioral Development, M. PERLMUTTER (Ed.),
Minnesota Symposium on Child Psychology , 18,Sf: 77-125.
DOGAN, ATILGAN ve DEMRC, (2002). “Kimya Ölçegi Geçerlik ve
Güvenirlik Çalısması” , Egitim Arastırmaları Dergisi, 4, 12, SS:56-63.
ERKSON, E. ,(1968) Identity: Youth and Crisis. New York : W.W. Norton.
ERON, Leonard D., (1994). Aggressive Behavior: Current Perspectives,
L. Rowell HUESMANN (Ed.), New York: Plenum Press,
GENÇTAN, E., (1993). Çagdas Yasam ve Normal Dısı Davranıslar,
stanbul : Remzi Kitabevi.
HAVIGHURST, R., (1972). Developmental Tasks and Education. New
York : David Mckoy.
HOLLENHORST, Pamela S., (1998). “What Do We Know About Anger
Management Programs in Corrections”, Federal Probation, USA: .Dec.
, 62,2, SS:52-65.
HUESMANN, R. L. , N.G. GUERRA ve L.NUCCI., (1994). Aggressive
Behavior, Current Perspective, Rowell Huessmann (Ed.), New York:
Plenum Press
Kaynak: CABIM
belgesi-905
